نام علمی اسانس زنیان یا همان گیاه دارویی زنیان، Trachyspermum است.
افرادی که در دیگ های صنعتی عرق گیری می کنند، معمولا دستگاهی به نام عطرگیر روی دیگ های خود دارند که عطر و اسانس گیاهان را جمع آوری می کنند.
این گیاه دارویی در کشورهایی مثل هند و پاکستان بسیار پرورش می یابد.
ترکیبات موجود در اسانس زنیان عبارتند از: تیمول، آلفا پینن، دیپانتن، سیمن، نیاسین، کلسیم، پتاسیم، سدیم، فسفر، آهن، اسیدهای چرب و فیبر.
این اسانس گیاهی دارای طبع گرم و خشک است.
متخصصین طب سنتی از اسانس زنیان به تنهایی یا به صورت ترکیبی با گیاهان دارویی دیگر استفاده کرده و نسخه هایی جهت درمان یا پیشگیری از برخی بیماری ها می پیچند از قبیل:
کمک به لاغری، ضد انگل، رفع سوءهاضمه، تقویت کننده معده، ضد عفونت، تقویت کننده قوای جنسی، مسکن درد های عصبی، از بین برنده بوی بد واژن، ضد تهوع، اشتها آور، ضد اسپاسم، دفع کننده سنگ کلیه، تصفیه کننده کبد، درمان گلودرد، درمان سرفه، درمان مشکلات گوارشی، مسکن درد های قاعدگی، خلط آور، قابض، درمان آروغ بدبو، درمان کم خونی، درمان کمر درد، درمان دل درد، درمان سرماخوردگی، درمان سکسکه، ضد میکروب و ضد قارچ،درمان دندان درد، درمان بواسیر، کاهنده درد آرتروز، ضد نفخ، درمان اسهال، درمان اگزما و آکنه، درمان سفیدی زودرس مو، درمان گرفتگی بینی، درمان یبوست، پاکسازی رحم، بالا بردن تعداد اسپرم در مردان، کاهش کلسترول و بهبود عملکرد قلب، درمان شب ادراری در بزرگسالان، درمان سردرد و میگرن، ضد التهاب، معرق.
برای کاهش درد زانو و پاهای خود می توانید از اسانس زنیان استفاده کرده و آن را به نواحی دردناک بمالید.
تنفس بوی این اسانس دارویی برای افرادی که مبتلا به آسم هستند باعث تنفس راحت تر آنها می شود.
جهت درمان جوش های صورت، چند قطره اسانس زنیان را با ماست ترکیب کرده و روی صورت خود بمالید و بعد از نیم ساعت آن را بشویید.
برای دفع حشرات، مقداری روغن خردل را با چند قطره اسانس زنیان مخلوط کرده و آن را در گوشه ای از خانه قرار دهید.
به این نکته حتما دقت کنید که از اسانس زنیان به هیچ عنوان به صورت خالص و خوراکی مصرف نکنید.
کلیه اسانس ها حاوی مقادیر بسیار زیادی ماده موثره هستند که مصرف خوراکی و خالص آن باعث آسیب های جبران ناپذیری به بدن انسان می شود.
البته در بازار برخی از اسانس ها به صورت شرکتی وجود دارند که به غلظت این نوع اسانس نیستند و آنها را طبق دستوری که داخل آنهاست باید استفاده کرد.
این گیاه دارویی به شکل های مختلف در بازار یافت می شود از قبیل:
- دانه یا میوه
- عرق زنیان
- روغن زنیان
- پودر زنیان
- اسانس زنیان
- پماد
- لوسیون
- محلول
- و … .
از این اسانس گیاهی در صنایع صابون سازی و عطرسازی استفاده فراوان می شود.
از اسانس زنیان در آشپزی به مقدار بسیار کم استفاده می شود.
دقت کنید همانطور که در بالا ذکر شد این محصول را هرگز نباید به صورت خوراکی و خالص مصرف کرد.
جهت استفاده از این محصول حتما با متخصص طب سنتی مشورت کنید.