اسانس ها از با ارزش ترین موادی هستند که از گیاهان معطر و دارویی استخراج می شوند و دارای ترکیبات شیمیایی متفاوتی هستند که با توجه به نوع گیاه فرق می کند. این مواد به حالت روغنی هستند و با عرق گیاهی که دارای حالت مایعی است کاملا متفاوت هستند. در واقع اسانس از همین عرقیات تولید می گردد و تحت شرایط خاصی از محتویات آن خارج می شود. روش اسانس گیری نیز با عرق گیری متفاوت است و از دستگاه های خاصی (اسانس گیر ها) برای انجام آن استفاده می شود که از ساختمان متفاوتی برخوردار هستند و متشکل از تجهیزاتی می باشند که در عمل اسانس گیری مورد استفاده قرار می گیرند و شرایط لازم برای انجام این کار را فراهم می کند.
قابل ذکر است که اسانس گیری تنها مختص گیاهان نیست و از میوه ها نیز با استفاده از روش های خاصی اسانس موجود در ساختارشان را می گیرند و در تولید انواع مواد خوراکی و طعم دار کردن آنها استفاده می کنند. اسانس ها را به دو گروه خوراکی و شیمیایی تقسیم می کنند که حاوی ترکیبات متفاوتی هستند و موارد مصرفی متمایزی نیز دارند. از اسانس های خوراکی همان گونه از نامشان نیز مشخص است در کارخانجات تولید مواد غذایی و جهت طعم دار کردن انواع خوراکی ها استفاده می شود، در این مراکز در کنار اسانس های گیاهی از اسانس های میوه ای نیز استفاده می کنند.
انواع اسانس ها
اسانس ها در سه حالت اسانس نوع اول، اسانس نوع دوم و اسانس تام تولید می شوند و موارد استفاده ی کاملا متفاوتی دارند و از با ارزش ترین آنها اسانس تام است که به دلیل تولید آن در مقادیر بسیار کم از ارزش مالی بسیار بالایی برخوردار است و از اسانس نوع دوم برای تهیه ی آن استفاده می شود. اسانس گل محمدی از جمله پر کاربردترین اسانس هایی است که در تولید انواع مواد خوشبو کننده استفاده می شود.
اسانس نوع اول همان عرق گیاهی است که مستقیما از خود گیاه استخراج می شود و با استفاده از اندام های اصلی گیاه و با بکارگیری روش تقطیر انجام می گیرد، از ویژگی های اصلی این نوع اسانس ها عطر و بوی کم و در مقابل ماندگاری طولانی است که دارند و از آنها می توان برای تولید انواع نوشیدنی ها استفاده کرد.
اسانس ها برای اولین بار به منظور درمان بیماری ها استفاده می شدند و از گیاهان دارویی برای انجام این کار استفاده می کردند، بعدها به دلیل عطری که گیاهان معطر داشتند جهت خوشبو کردن بدن و محیط استفاده شدند و روشی که برای گرفتن عرق و یا اسانس آنها استفاده می شد کاملا ابتدایی و با استفاده از دستگاه های ساده ای صورت می گرفت. اسانس ها دارای ویژگی های متفاوتی هستند و با توجه به روشی که برای استخراج آنها استفاده می شود در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند.
گروه دیگر اسانس های شیمیایی هستند که در کارخانجات تولید مواد آرایشی و بهداشتی، تولید مواد شوینده، تولید مواد شیمیایی و دیگر مواد کاربرد دارند. از مهم ترین و پر کاربردترین صنایع مربوط به صنعت تولید عطر و ادکلن و اسپری ها است. امروزه به دلیل افزایش اثربخشی این مواد استفاده از آنها افزایش قابل توجهی یافته است.
